Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

 
Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Bunlarsэz yapamam. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Эntihara kadar gidebilirdim. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. . Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Эnюallah dьzelir. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. . Bana "Sen kemana" dediler. "Hani юarkэ"" diye sordum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Цrneрin bakkala giderken. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Orada doрdum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Юimdi de Эsrail-Filistin. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. . Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Beni onun yanэna verdiler. . Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Kitap ve gazete okumayэ da. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. . Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Tiyatroda, operada, sinemada. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. O da kabul etti. Okul Эstanbul'daydэ. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Saim Akзэl. Borusan bunlardan biridir. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Dr. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. . Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Onlarla iftihar ediyorum. Bьtьn tьrlere saygэm var. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. . Beni зok etkiledi. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. . Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. O rahatsэz oluyordu. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Ne gelen oldu ne de giden. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Enstrьman црrenmek зaba ister. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. .

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Okul Эstanbul'daydэ. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. . Bunlarsэz yapamam. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Kitap ve gazete okumayэ da. Bьtьn tьrlere saygэm var. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Эnюallah dьzelir. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. . Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bana "Sen kemana" dediler. . . Цrneрin bakkala giderken. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. . Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. O rahatsэz oluyordu. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Эntihara kadar gidebilirdim. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Юimdi de Эsrail-Filistin. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. . Beni зok etkiledi. Ne gelen oldu ne de giden. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Beni onun yanэna verdiler. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Borusan bunlardan biridir. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. . Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. . Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Orada doрdum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Onlarla iftihar ediyorum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Dr. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. O da kabul etti. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Tiyatroda, operada, sinemada. Saim Akзэl. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. . MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum.